strona startowa
Artykuły
Porady: organizacja ewakuacji ludzi, zwierząt i mienia
Ostatnio w naszym kraju wzrosła ilość pożarów i zdarzeń w budynkach użyteczności publicznej oraz w pomieszczeniach mieszczących duże skupiska ludzi. Mówię tu o kinach, teatrach, szpitalach oraz o budownictwie mieszkalnym, wielorodzinnym.
Zazwyczaj są to pożary Klubów, Dyskotek, kin i teatrów, a także wybuchy gazu w budynkach mieszkalnych. Coraz częściej słyszymy o podkładaniu bomb w szkołach, szpitalach, gmachach rządu.
Wiele się pisze i mówi o możliwościach postępowania w takich przypadkach, o sposobach likwidacji przyczyn i skutków tych zdarzeń. Jednak zapomina się o podstawowej rzeczy jaką by szczegółowo należało omówić na samym początku, a mianowicie – EWAKUACJA.
Kwituje ją się zazwyczaj jednym zdaniem: PRZEPROWADZIĆ EWAKUACJĘ –, a to niestety nie załatwia sprawy.
Ratowanie ludzi nie jest przecież rutynową czynnością przeprowadzaną po kilka razy dziennie. Jest wielkim problemem, którego nieumiejętne rozwiązanie może doprowadzić do tragicznej śmierci wielu ludzi.
Zazwyczaj są to pożary Klubów, Dyskotek, kin i teatrów, a także wybuchy gazu w budynkach mieszkalnych. Coraz częściej słyszymy o podkładaniu bomb w szkołach, szpitalach, gmachach rządu.
Wiele się pisze i mówi o możliwościach postępowania w takich przypadkach, o sposobach likwidacji przyczyn i skutków tych zdarzeń. Jednak zapomina się o podstawowej rzeczy jaką by szczegółowo należało omówić na samym początku, a mianowicie – EWAKUACJA.
Kwituje ją się zazwyczaj jednym zdaniem: PRZEPROWADZIĆ EWAKUACJĘ –, a to niestety nie załatwia sprawy.
Ratowanie ludzi nie jest przecież rutynową czynnością przeprowadzaną po kilka razy dziennie. Jest wielkim problemem, którego nieumiejętne rozwiązanie może doprowadzić do tragicznej śmierci wielu ludzi.
POJĘCIE EWAKUACJI
Natychmiastowa pomoc ludziom zagrożonym jest naczelnym zadaniem i obowiązkiem straży pożarnej. Dlatego też Dowódca powinien kierować nią osobiście oczywiście po jak najszybszym przydzieleniu zadań bojowych swoim podkomendnym.
Ludzi ratuje się, jeżeli:
- ogień lub oddziaływanie cieplne stwarza bezpośrednie zagrożenie
- pomieszczenia, w których znajdują się ludzie zostały zadymione lub mogą być zadymione w najbliższym czasie
- istnieje niebezpieczeństwo wybuchu lub zawalenia się konstrukcji
- ludzie nie mogą samodzielnie opuścić zagrożonych miejsc z powodu odcięcia dróg ewakuacyjnych przez ogień lub zadymienie, czy też z powodu zawalenia się stropów i ścian działowych
- wśród zagrożonych osób zapanowała panika
PANIKA Każdemu zdarzeniu o tragicznych skutkach, jak również każdej akcji ratowniczej towarzyszy wyzwalanie się różnorodnych emocji, o zróżnicowanym natężeniu i różnych objawach zewnętrznych. Emocje te odczuwają zarówno osoby zagrożone lub dotknięte skutkami zdarzenia jak również członkowie ekip ratowniczych.
W czasie akcji występują zjawiska, z którymi ratownik spotyka się po raz pierwszy. Każda nowość wywołuje w naszym organizmie reakcje wybuchowe. Kiedy w środowisku występuje dużo nowych zjawisk, zwiększa się poziom adrenaliny we krwi, przyśpiesza serce, a dłonie wilgotnieją, kolana trzęsą się jak galareta (nie mylcie tego z miłością – takie same reakcje, tylko że wiosną). Jest to uczucie strachu.
Strach jest stanem , który sobie człowiek uświadamia, pamięta jego poszczególne fazy, a odpowiednio przygotowany może go opanować. Stany lękowe niezależnie od naszej woli wywołują szereg zmian w organizmie. Odporność na stres może być w pewnym stopniu kształtowana poprzez ćwiczenia (tzw.komora dymna).
Od stanu strachu mały krok do stanu paniki. Panika ogarnia najczęściej duże, przypadkowe zbiorowości ludzkie. W tym stanie człowiek działa nieświadomie, rzadko pamiętając co się z nim działo w stanie szoku. Znane są przypadki zadeptania na śmierć osób, przez tłum ogarnięty paniką, w czasie ucieczki, czy też skakanie z dużej wysokości podczas pożaru domu. Tłum ogarnięty paniką może sparaliżować i uniemożliwić prowadzenie akcji ratowniczej. Może spotęgować i zwielokrotnić zagrożenie, uszkodzić sprzęt ratowniczy, a nawet zagrozić życiu ratowników.
Przeciwdziałanie panice jest niezmiernie trudne. Środki przeciwdziałania są różne, zdecydowany nakaz, wykazanie nierealności niebezpieczeństwa, zagrożenie bronią, użycie siły, unieszkodliwienie przywódców paniki. W czasie prowadzenia akcji ratowniczej, najczęściej spotyka się z małymi formami paniki. Zatracają oni poczucie realności i podejmują nieprzemyślane, bezcelowe i niebezpieczne działanie. W takim przypadku najlepszym sposobem przeciwdziałania będzie szybkie dotarcie ratownika do zagrożonych i pozostanie tam do czasu zorganizowania akcji ratowniczej.
Sam fakt przybycia kogoś z zewnątrz wytwarza przekonanie, że jednak zagrożone miejsce nie jest tak bardzo niebezpieczne i istnieją drogi ratunku, gdyż w przeciwnym razie nikt by tu z zewnątrz nie dotarł.
GŁÓWNE ZASADY PRZEPROWADZANIA EWAKUACJI Przy rozwiniętym pożarze działania ratownicze należy ubezpieczyć za pomocą prądów gaśniczych, przede wszystkim kroplistych.
Obowiązują przy tym następujące zasady:
- Jeżeli do pożaru przybyła jedna sekcja, to cały skład osobowy sekcji należy skierować do działań ratowniczych.
- Jeżeli na miejscu znajdują się dwie lub więcej sekcji, to do wykonania koniecznych działań ratowniczych wyznacza się jedną lub więcej sekcji, a pozostałe podają prądy gaśnicze, które ubezpieczają działania ratownicze.
- Jeżeli do akcji przybyła dostateczna liczba pododdziałów, to jednocześnie z działaniami ratowniczymi i ubezpieczaniem ewakuacji należy rozpocząć działania gaśnicze.
- Jeżeli wymaga tego sytuacja, a ilość sił nie wystarcza by jednocześnie prowadzić działania ratownicze, ubezpieczenie ewakuacji oraz działania gaśnicze i jeżeli szybkie wprowadzenie prądów wody może zmniejszyć zagrożenie życia ludzi, to początkowo należy przeprowadzić natarcie na drogach ewakuacyjnych , a potem przystąpić do ratowania ludzi, zwierząt i mienia.
- Jeżeli sytuacja uniemożliwia korzystanie z najkrótszych i najbezpieczniejszych dróg ratowania (klatki schodowe, winda), do ewakuacji należy wykorzystać okna oraz sprzęt specjalistyczny tj. drabiny, podnośniki hydrauliczne itp.
- Jeżeli wszystkie normalne drogi ewakuacyjne zostały odcięte przez ogień należy wykonać odpowiednie otwory w ścianach , stropach lub podłogach.
- Do ratowania pojedynczych osób wystarczy niekiedy jeden lub dwóch ratowników, ewentualnie sekcja.
- Gdy trzeba ratować większe grupy ludzi sytuacja komplikuje się znacznie. W tak wielkich akcjach ratowniczych sami strażacy nie podołają zadaniu dlatego należy wykorzystać personel danego obiektu. Oczywiście pracownicy muszą być przeszkoleni w sprawnym przeprowadzaniu ludzi i tłumieniu wszelakich objawów paniki
- Jeżeli ludzie, którzy znajdują się (np. w kinie) nie wiedzą jeszcze, że w budynku jest pożar należy zachęcić i ich do opuszczenia sali pod jakimkolwiek pretekstem (np. przerwać projekcję filmu, włączyć światła awaryjne na sali projekcyjnej, wysłać pracownika kina , by zawiadomił ludzi, że wyłączono prąd i film będzie powtórzony jutro o tej samej porze . I by poprosił o opuszczenie kina).
- PAMIĘTAJMY !!! Jeżeli jedziemy do pożaru w budynku użyteczności publicznej nie należy jechać z włączonymi sygnałami dźwiękowymi, a sygnały świetlne należy wyłączyć przed samym dojazdem do na miejsce akcji.
Opracowane na podstawie materiałów nadesłanych przez KOLTA z OSP Wołowe Lasy. Pochodzą ze strony PSP Bartoszyce.
Natychmiastowa pomoc ludziom zagrożonym jest naczelnym zadaniem i obowiązkiem straży pożarnej. Dlatego też Dowódca powinien kierować nią osobiście oczywiście po jak najszybszym przydzieleniu zadań bojowych swoim podkomendnym.
Ludzi ratuje się, jeżeli:
- ogień lub oddziaływanie cieplne stwarza bezpośrednie zagrożenie
- pomieszczenia, w których znajdują się ludzie zostały zadymione lub mogą być zadymione w najbliższym czasie
- istnieje niebezpieczeństwo wybuchu lub zawalenia się konstrukcji
- ludzie nie mogą samodzielnie opuścić zagrożonych miejsc z powodu odcięcia dróg ewakuacyjnych przez ogień lub zadymienie, czy też z powodu zawalenia się stropów i ścian działowych
- wśród zagrożonych osób zapanowała panika
PANIKA Każdemu zdarzeniu o tragicznych skutkach, jak również każdej akcji ratowniczej towarzyszy wyzwalanie się różnorodnych emocji, o zróżnicowanym natężeniu i różnych objawach zewnętrznych. Emocje te odczuwają zarówno osoby zagrożone lub dotknięte skutkami zdarzenia jak również członkowie ekip ratowniczych.
W czasie akcji występują zjawiska, z którymi ratownik spotyka się po raz pierwszy. Każda nowość wywołuje w naszym organizmie reakcje wybuchowe. Kiedy w środowisku występuje dużo nowych zjawisk, zwiększa się poziom adrenaliny we krwi, przyśpiesza serce, a dłonie wilgotnieją, kolana trzęsą się jak galareta (nie mylcie tego z miłością – takie same reakcje, tylko że wiosną). Jest to uczucie strachu.
Strach jest stanem , który sobie człowiek uświadamia, pamięta jego poszczególne fazy, a odpowiednio przygotowany może go opanować. Stany lękowe niezależnie od naszej woli wywołują szereg zmian w organizmie. Odporność na stres może być w pewnym stopniu kształtowana poprzez ćwiczenia (tzw.komora dymna).
Od stanu strachu mały krok do stanu paniki. Panika ogarnia najczęściej duże, przypadkowe zbiorowości ludzkie. W tym stanie człowiek działa nieświadomie, rzadko pamiętając co się z nim działo w stanie szoku. Znane są przypadki zadeptania na śmierć osób, przez tłum ogarnięty paniką, w czasie ucieczki, czy też skakanie z dużej wysokości podczas pożaru domu. Tłum ogarnięty paniką może sparaliżować i uniemożliwić prowadzenie akcji ratowniczej. Może spotęgować i zwielokrotnić zagrożenie, uszkodzić sprzęt ratowniczy, a nawet zagrozić życiu ratowników.
Przeciwdziałanie panice jest niezmiernie trudne. Środki przeciwdziałania są różne, zdecydowany nakaz, wykazanie nierealności niebezpieczeństwa, zagrożenie bronią, użycie siły, unieszkodliwienie przywódców paniki. W czasie prowadzenia akcji ratowniczej, najczęściej spotyka się z małymi formami paniki. Zatracają oni poczucie realności i podejmują nieprzemyślane, bezcelowe i niebezpieczne działanie. W takim przypadku najlepszym sposobem przeciwdziałania będzie szybkie dotarcie ratownika do zagrożonych i pozostanie tam do czasu zorganizowania akcji ratowniczej.
Sam fakt przybycia kogoś z zewnątrz wytwarza przekonanie, że jednak zagrożone miejsce nie jest tak bardzo niebezpieczne i istnieją drogi ratunku, gdyż w przeciwnym razie nikt by tu z zewnątrz nie dotarł.
GŁÓWNE ZASADY PRZEPROWADZANIA EWAKUACJI Przy rozwiniętym pożarze działania ratownicze należy ubezpieczyć za pomocą prądów gaśniczych, przede wszystkim kroplistych.
Obowiązują przy tym następujące zasady:
- Jeżeli do pożaru przybyła jedna sekcja, to cały skład osobowy sekcji należy skierować do działań ratowniczych.
- Jeżeli na miejscu znajdują się dwie lub więcej sekcji, to do wykonania koniecznych działań ratowniczych wyznacza się jedną lub więcej sekcji, a pozostałe podają prądy gaśnicze, które ubezpieczają działania ratownicze.
- Jeżeli do akcji przybyła dostateczna liczba pododdziałów, to jednocześnie z działaniami ratowniczymi i ubezpieczaniem ewakuacji należy rozpocząć działania gaśnicze.
- Jeżeli wymaga tego sytuacja, a ilość sił nie wystarcza by jednocześnie prowadzić działania ratownicze, ubezpieczenie ewakuacji oraz działania gaśnicze i jeżeli szybkie wprowadzenie prądów wody może zmniejszyć zagrożenie życia ludzi, to początkowo należy przeprowadzić natarcie na drogach ewakuacyjnych , a potem przystąpić do ratowania ludzi, zwierząt i mienia.
- Jeżeli sytuacja uniemożliwia korzystanie z najkrótszych i najbezpieczniejszych dróg ratowania (klatki schodowe, winda), do ewakuacji należy wykorzystać okna oraz sprzęt specjalistyczny tj. drabiny, podnośniki hydrauliczne itp.
- Jeżeli wszystkie normalne drogi ewakuacyjne zostały odcięte przez ogień należy wykonać odpowiednie otwory w ścianach , stropach lub podłogach.
- Do ratowania pojedynczych osób wystarczy niekiedy jeden lub dwóch ratowników, ewentualnie sekcja.
- Gdy trzeba ratować większe grupy ludzi sytuacja komplikuje się znacznie. W tak wielkich akcjach ratowniczych sami strażacy nie podołają zadaniu dlatego należy wykorzystać personel danego obiektu. Oczywiście pracownicy muszą być przeszkoleni w sprawnym przeprowadzaniu ludzi i tłumieniu wszelakich objawów paniki
- Jeżeli ludzie, którzy znajdują się (np. w kinie) nie wiedzą jeszcze, że w budynku jest pożar należy zachęcić i ich do opuszczenia sali pod jakimkolwiek pretekstem (np. przerwać projekcję filmu, włączyć światła awaryjne na sali projekcyjnej, wysłać pracownika kina , by zawiadomił ludzi, że wyłączono prąd i film będzie powtórzony jutro o tej samej porze . I by poprosił o opuszczenie kina).
- PAMIĘTAJMY !!! Jeżeli jedziemy do pożaru w budynku użyteczności publicznej nie należy jechać z włączonymi sygnałami dźwiękowymi, a sygnały świetlne należy wyłączyć przed samym dojazdem do na miejsce akcji.
Opracowane na podstawie materiałów nadesłanych przez KOLTA z OSP Wołowe Lasy. Pochodzą ze strony PSP Bartoszyce.
Dodano: 02.02.2005 15:07:39, Modyfikowano 10.02.2005 16:41:59
© Jednostka OSP Olszowice 2004 - 2008